Taksin (Somdet Phra Chao Taksin Maha Rat) sinh ngày 17/04/1734, ông là người Thái gốc Triều Châu con của Trịnh Dong, một viên quan thu thuế, còn mẹ ông là người Thái . Tên tiếng Hoa của Taksin là Trịnh Chiêu hay Trịnh Tín. Sách sử tiếng Việt còn gọi ông là Trịnh Quốc Anh hay Trình Quốc Anh. Vua Taksin có 21 người con trai và chín người con gái.
Ông là thủ lĩnh đã giải phóng Xiêm La khỏi sự chiếm đóng của Miến Điện sau khi Ayutthaya thất thủ năm 1767. Lúc nhỏ ông được Chao Phraya Chakri tể tướng trong triều đại của Quốc vương Boromakot nhận nuôi và ban cho tên Sin (nghĩa là tiền bạc, của cải).
Khi lên 7 tuổi, Sin được giao cho một nhà sư tên là Thongdee để bắt đầu tiếp nhận giáo dục trong một chùa tên là Wat Kosawat. Sau bảy năm ông được cha nuôi cho làm công việc tiểu đồng vương thất.
Khi còn là tiểu tăng, Sin cùng bạn của mình là Thong-Duang, họ kể rằng mình gặp một thầy bói người Hoa và người này nói rằng cả hai có đường vận may mắn trong bàn tay và sẽ đều làm quốc vương. Không ai cho rằng điều này là nghiêm túc, song Thong-Duang về sau trở thành người kế nhiệm Taksin, tức Rama I.
Sau 3 năm làm sư, Sin phụng sự cho Quốc vương Ekatat và là phó thống đốc thứ nhất rồi thống đốc của tỉnh Tak, do vậy mà ông được gọi là Phraya Tak, tức thống đốc tỉnh Tak- tỉnh gặp nguy hiểm từ Miến Điện.
Năm 1765, trước khi Ayutthaya thất thủ, ông cùng 500 tùy tùng phá vây đến Rayong, ở bờ đông của vịnh Thái Lan. Hành động này chưa từng được giải thích thỏa đáng, do vương cung và Ayutthaya nằm trên một đảo; cách Taksin và tùy tùng phá vây vẫn còn là điều bí ẩn. Đến năm 1767, Ayutthaya hoàn toàn thất thủ, nước Xiêm bị chia thành 6 phần, trong đó phần duyên hải phía đông do Taksin kiểm soát.
Người Miên sau khi cướp phá Ayutthaya chỉ lại một ít binh sĩ, chuyển lực lượng về phía bắc nơi Miến Điện đang chịu sự đe dọa từ nhà Thanh, về phía Taksin thì đã làm chủ được hơn 5000 binh sĩ với ý chí chiến đấu cao đã tấn công quân Miên và mang lại chiến thắng vẻ vang.
Nhận thấy Ayutthaya đã bị tàn phá nặng nề và nơi đây cũng quá quen thuộc với người Miên nên tránh bị người Miên quay trở lại sẽ không đảm bảo lực lượng nên Taksin đã chọn Thonburi làm tân đô, có cả bộ binh và thủy binh, có thể tham gia xây dựng công sự, và nếu ông nhận thấy rằng không thể giữ nó trước một cuộc tấn công của kẻ thù, ông có thể đưa quân lên tàu và tiến hành triệt thoái đến Chantaburi.
Taksin đã trị vì tới năm 1782 nhưng trong 7 năm cuối, quyền uy được giao phó cho hai vị tướng tin cẩn và cũng là anh em, là Chao Phya Chakri và Chao Phya Sarisih. Hai vị tướng này đã chiếm lại Chiang Mai, mở mang bờ cõi Thái Lan tại phía bắc, tràn qua Cambốt và Lào ở phía đông. Chính trong chiến dịch tràn quân qua Lào mà đội quân Thái chiếm được bức tượng Phật Ngọc Bích (the Emerald Buddha) rất nổi tiếng.
Sau này có thể do quá căng thẳng vì các cuộc chiến tranh nên vua Taksin trở nên bất thường và tàn bạo. Chứng bệnh hoang tưởng (paranoid), có lẽ do quá lo lắng về chiến trận, đã khiến nhà vua tưởng mình là một bồ tát trong khi đó lại hành hạ các sư tăng, các vị quan cao cấp cùng trẻ em, bắt buộc họ phải thú nhận phạm phải các tội giả tưởng.
Vào tháng 3 năm 1782, cuộc nổi loạn của Phi Nhã Oan Sản đã xẩy ra khiến cho vua Taksin phải thoái vị và vào sống trong một tu viện. Khi đó Chao Phya Charki đang viễn chinh, giao chiến với quân chúa Nguyễn, ông giảng hòa nhanh chóng quay về Thái. Khi ông đến Thonburi, phiến quân đã đầu hàng và tôn Chakri lên ngôi với vương hiệu Rama I.
Năm 1981, nội các Thái đã thông qua một nghị quyết phong tặng vua Taksin danh hiệu “đại đế”. Ngày Taksin đăng quang, 28 tháng 12 là ngày tôn kính chính.
https://hoso.wiki/taksin/
Vua Taksin - Vương Quốc Thon Buri (Thái Lan)
Taksin (Somdet Phra Chao Taksin Maha Rat) sinh ngày 17/04/1734, ông là người Thái gốc Triều Châu con của Trịnh Dong, một viên quan thu thuế, còn mẹ ông là..