Phóng tin viên (sau đây gọi là PTV) đang tác nghiệp ở viện nghiên cứu X, một cơ sở khoa học hàng đầu của cả nước và đang có vinh dự được phỏng vấn một cán bộ nghiên cứu trẻ Y tại quán bia nằm trong khuôn viên cơ quan. Sau đây là toàn văn của cuộc nói chuyện:

PTV: Thưa nhà khoa học Y, xin anh ...

NKH: (cắt lời) xin đừng gọi tôi là nhà khoa học vì thực sự tôi ko làm khoa học! :(

PTV: :-O Thế anh làm gì ở đây ạ?

NKH: Tôi làm đề tài, vì vậy anh hãy gọi tôi là đề tài viên, hay đơn giản hơn thằng Y là được.

PTV: Ơ, thế tôi tưởng việc thực hiện các đề tài nghiên cứu thuộc về phạm trù làm khoa học chứ?

NKH: Về lý thuyết thì là thế. Cũng về mặt lý thuyết thì làm khoa học chính là việc tạo ra cái mới trong khoa học. Ở đây chúng tôi không làm việc ấy đâu anh ạ!

PTV: Thật là khó hiểu, thế các anh làm những gì trong các đề tài nghiên cứu?

NKH: Nói một cách văn hoa là chúng tôi sáng tạo ra những điều mới mẻ từ chính những điều đã biết, và trên cơ sở những điều đã biết chúng tôi biến đổi một cách khoa học thành những điều còn chưa được biết. Còn nói một cách dân gian hơn thì chúng tôi xào nấu những món ăn cũ thành món mới.

PTV: Ý anh là làm khoa học cũng như nấu món ăn?

NKH: Ko anh ạ, làm khoa học nó khác nhưng làm đề tài thì đúng là như vậy...

PTV: ???

NKH: Thì đây nhé, tôi có 1 con gà, tôi có thể luộc chín, đem quay hay cho vào chảo rán thì nó vẫn cứ là con gà. Nhưng nếu tôi băm nhỏ con gà, thêm riềng, mẻ, sả, ớt, mắm tôm vào thì nó sẽ khác đi nhiều và tôi gọi nó là ... thịt chó. Thế là tôi làm được cái việc biến cái cũ thành cái mới. Anh đã hiểu chưa?

PTV: Nhưng sẽ có người tinh ý phát hiện ra thì sao?

NKH: Dĩ nhiên không phải ai cũng bị lừa và thậm chí trong một số đề tài chả có ai bị lừa cả. Nhưng một khi đã đặt món ăn lên bàn và mời mọi người cùng thưởng thức thì chẳng lẽ các ẩm thực gia lại đi chê bai cái món mình sắp được ăn ... phụ công bếp trưởng và chủ nhà quá! Mà những ai hay chê bai thì đương nhiên chúng tôi chẳng bao giờ mời ngồi vào bàn cả. Hì hì :D

PTV: Ý anh đang nói tới lúc nghiệm thu đề tài nghiên cứu?

NKH: Nghiệm thu chỉ là giai đoạn cuối cùng thôi anh ạ. Trong suốt quá trình làm chúng tôi còn có những đợt kiểm tra tiến độ, bảo vệ từ cấp cơ sở đến cấp cao hơn, thậm chí còn có phải qua các cấp trung gian như cấp phường, cấp xã, cấp ... tổ dân phố. Thậm chí có lúc chúng tôi đang nấu dở con gà của mình thì cũng có vài vị tới đòi ăn và dĩ nhiên là chúng tôi phải dọn món ra ... các vị ấy vẫn xực ầm ầm dù thịt còn đang sống.

PTV: Trời, những người làm công tác kiểm tra dễ dãi như vậy sao?

NKH: Ây zà, được ăn mà, ai chẳng dễ dãi chứ? :)

PTV: Thế các anh thì sao, các anh có được lợi ích gì ko?

NKH: Cũng tùy trường hợp anh ạ. Nếu chúng tôi khéo léo giấu bớt đi 1 ít thịt gà từ lúc nhận con gà thì chúng tôi vẫn có cái ăn. Còn nếu không thì chúng tôi chỉ còn một chút thịt dính xương sau khi các thực khách đã chén no nê thôi. Mà cũng chỉ những bậc cao niên mới được ăn chút thịt thừa ấy chứ đến lượt những đầu bếp trẻ như tôi thì có khi xương cũng chả còn. :( Nhưng không sao, chúng tôi vẫn sống, vẫn phải hy vọng vào những lần tiếp theo.

PTV: Xin hỏi anh về tính ứng dụng của các đề tài sẽ như thế nào?

NKH: :) Anh biết đấy, dù có làm thế nào thì con gà thực chất vẫn là con gà, nó không thể thành con chó được nên đương nhiên nó không thể làm được cái việc của con chó. Do đó chúng tôi đành nhốt nó vào ... tủ hồ sơ. Biết đâu sau này lại có 1 ai đó lôi con gà đã được làm giống con chó của chúng tôi để xào nấu cho nó thành ... con voi chẳng hạn. Gà ơi, hãy yên nghỉ nhé ... :(

PTV: Vầng, xin chia sẻ với các anh những chông gai vất vả của nghề làm khoa học. Cuộc đời vốn là một chuỗi gian nan mà. Nếu bài này được đăng tôi xin phép mời anh 1 cốc bia dù rằng nhuận bút của tôi cũng sẽ bị cắt xén mất 1 nửa. Hy vọng lần tới chúng ta sẽ có câu chuyện thú vị hơn.

NKH: Hẹn gặp lại anh. Nếu lần sau anh mời tôi thêm 1 cốc nữa thì tôi xin hầu anh câu chuyện chạy ... đề tài. Ly kỳ và hồi hộp hơn chuyện này nhiều! :D

PTV: Cám ơn anh! Chúc anh mọi điều tốt đẹp.