Tôi
quen vợ tôi, một phần vì yêu các cô gái Việt Nam, một phần cũng để trau
dồi thêm tiếng Việt. Một hôm, chúng tôi ra Hồ Gươm dạo chơi, tôi khen:
- Con hồ này đẹp quá!.
Vợ tôi "chỉnh" liền:
- Không, anh phải nói là cái hồ này đẹp quá!.
Vậy mà đi ngang sông Tô Lịch thấy nước đen ngòm, tôi nói:
- Cái sông này bẩn quá!
thì vợ tôi "sửa" ngay:
- Ấy, anh phải nói là con sông này bẩn quá chứ không nói là cái sông!".
Tôi la lên:
- Ồ, sao lại thế, khi là cái, khi là con, làm sao phân biệt?".
Vợ tôi ôn tồn giải thích:
- Cái gì động dậy, nhúc nhích thì gọi là con, như con sông có nước
chảy, còn cái gì nằm im như cái hồ nuớc tĩnh mịch thì phải là cái hồ.
Con chó, con mèo nó chạy được nên phải là con. Cái nhà, cái bàn, cái cột
đèn đâu có di chuyển được nên phải là cái. Rõ chửa?.
Lúc đó, tôi phá lên cười vì phát hiện một điều vô cùng thú vị:
- À, anh hiểu rồi! Tiếng Việt thật hay. Hèn gì cái ... cái của anh nó
nhúc nhích lên xuống nên phải gọi là con ..., còn của ... em, nó nằm im
một chỗ nên phải gọi là cái, cái ... Ha ha ...